Omstreeks het jaar elfhonderd-en-vier-en zestig tijdens een stormvloed joeg een zeer krachtige westenwind het zeewater op over het gebied dat rondom het Almere lag. Al die gronden waren voornamelijk ontstaan door boeren die dit grote gebied van moerassen, land en zandduinen inpolderden waar dat nodig was. Grote delen kwamen daardoor weer onder water te staan. De boeren uit dit waterland vluchtten en kwamen aan de oevers van het Y terecht. Op die plek begonnen ze een nieuwe dijk te leggen. En gingen er huisjes bouwen op een grond die door inklinking heel drassig werd. Drassig omdat de bodem wel twee meter of meer inklonk en net boven het grondwater bleef staan. Die huizen moesten dus op iets stevigs gezet worden. Op de huiden van geslacht vee of op houten palen. Die palen hadden een lengte nodig van ongeveer acht meter om steun te vinden op de bovenste zandlaag. Om zodoende het gewicht van die huizen te kunnen dragen en daarmee te voorkomen dat die huizen “koppie onder” gingen.
In al die jaren tussen het onstaan van deze woonplek aan de oever van het Y zijn er nog steeds van die hele drassige plekken die bewoond zijn geraakt. Ik heb dat altijd fascinerend gevonden. Als kind kon ik haast niet gelukkiger worden als door het graven naar het water. Aan de kant van de Amstelveenseweg in het Vondelpark zat ik binnen een mum van tijd al tot het water met m,n scheppie.
Later, als negentienjarige, werkte ik bij een bedrijf dat al die oude panden van een gewisse dood door verzakking redde. Houten palen die niet meer helemaal onder water staan gaan namelijk rotten. Het was boeiend werk en heel nuttig ook. Mijn Amsterdam bleef boven water staan. Ik heb er geleerd dat de diepte van die zandplaten nogal varierend zijn.
Een stelletje bouwfraudeurs, bevriende politici en welwillende ambtenaren bedachten ergens in stoffige achterafkamertjes dat het metronet van Amsterdam fors uitgebreid moest worden. En ze kwamen op de proppen met het idee daarvoor tunnelbuizen te leggen , tunnelbuizen die ze op de zo,n twintig meter dieper liggende tweede zandplaat wilden gaan leggen. En ik voorzag een ramp. Gebaseerd op de gevolgen die de aanleg van de Ijtunnel al had opgeleverd in Amsterdam Noord. Daar verzakten huizen die vlak bij die tunnelbuis lagen. En het gebeurde dus, historische panden staan te verzakken, een stad is verkracht. Verdwenen als sneeuw voor de zon.
Ja, het zelfde gebeurde in MIddelbirg toen men een bouwput ging graven door de oude kleiplaat heen. Alles wat er stond aan de Koningstraat is verzakt en verpest..
Niet alleen water veroorzaakt dat. Wat dacht je van alle verzakkingen die ontstaan zijn in het Limburgse heuvelland door het graven van mijngangen om kolen te delven. Hier had dat de term Mijnschade, en daar kon je een belachelijk lage vergoeding voor krijgen
Zo gaat dat met dat soort lui die niet na kunnen denken over de gevolgen van wat ze bedacht hebben.
Als je ziet hoe Amsterdam vroeger was, en hoe het nu is, dan is er al heel wat gesloopt en verpest door lelijke nieuwbouw.
En dat proces gaat immer door.
Alleen dat wat op de monumentenlijst staat blijft bewaard.
Die metro is iets, dat moeten ze per onmiddellijk stopzetten!
Troost je… Alles staat op inzakken. Over een tijdje heerst het water weer…
Sinds een paar maanden verdiep ik me ivm nieuwe job in de ontstaansgeschiedenis van deze inham van Y- bij Holysloot ook eventjes met de voeten gevoeld aan het zompige… Knap staaltje werk toch maar geweest, om dit gebied te ontwikkelen en aan – en dicht te plempen. Toevallig daarna ook de geschiedenis van het spoor en trams etc bestudeerd, altijd al trage bedoening geweest dus. Ik kijk uit op de NZlijnbende en alle andere wegwerkzaamheden en ben het zo zat! Dus ik vind het wel een giller dat de boel nu in patstelling ligt! Het lijkt mij een goed plan om dat wat nu al uitgegraven is gewoon maar vol te gooien met water- lekker weer tegendruk ook en lekker natte paalkoppies- en gewoon terug gaan werken naar 1164! Het Damrak en Rokin en Vijzelgracht weer gewoon gracht, Ferdinand Bol een gezellige sloot en terug naar de scheepvaart met elektrische fluisterboten als OV! kan met subsidie van Wereld Monumenten die de binnenstad toch op de erfgoedlijst wil.
Hoeven we ook niet meer te piepen over een goederentram – gewoon de trekschuit terug- en hebben de havenarbeiders ook weer werk. Dan is het geld niet helemaal weggegooid. Kan het Koffiehuis bij CS weer trambootstation worden ook! Reken maar dat dat ook toerismegeld in het laatje brengt! tegen de tijd dat het Rijksmuseum weer open kan (;-P) moet dat gefikst kunnen zijn, toch?
Goed idee?
Wil je niet ook voor Amsterdam Centraal schrijven? Zo ja, mail me dan. š
@John: Ik herinner me m,n verontwaardiging daarover weer. Zulke fouten zijn te voorkomen als de knappe koppen veel minder bezig zijn met het doel dat ze voor ogen hebben en gewoon meer zorg en aandacht besteden aan de geologische aspekten van hun bouwplannen. Juist dit soort historisch belangrijke plaatsen verdienen die aandacht.
@Me: De Nederlands-Limburgse bodem is niet echt geschikt voor mijnbouw. En het is zeker niet te hopen dat ze die mijnen weer in gebruik gaan nemen.
@Renesmurf: Zelfs dat wat op de monumentenlijst staat is niet geheel zeker van bescherming. Zo werd er in de jaren zeventig nog in de Amsterdamse Raamstraat een pand gesloopt dat op de Monumentenlijst stond. Gesloopt door de Gemeente Amsterdam zelf.
@Henry: Zelfs onder water mogen ze wat mij betreft niet verzakken. Stel je voor dat de funderingen van die Mokumse bruggen het lager op zouden zoeken.
@Patchwork: De aanleg van de eerste metrolijn in Amsterdam heeft al meer dan voldoende schade aan het Ouwe Mokum aangericht. Alle gedempte grachten weer openmaken is natuurlijk m,n ideaal. Het zou de leefbaarheid in de stad tot aan z,n oude grenzen grensen behoorlijk verhogen.
@Arnoud: Ik hou dat nog maar even in beraad. Bedankt in ieder geval voor die uitnodiging.
dat had je toen dan al heel goed gezien, je was niet de enige begrijp ik nu, dat men er al lang bang voor was dat de huizen zouden verzakken, ik heb het dit weekend een beetje gevolgd, het is idd een ramp en erg dom ook
Het is onbegrijpelijk dat er zo lichtzinnig is omgesprongen met een project waarvan ze wisten dat er enorme risico’s aan kleefden. Eerzucht, trots en hoogmoed zegevieren weer eens over gezond verstand.
Sja, niet alle ‘vooruitgang ‘ is vooruitgang….