Buitenlandse journalisten moesten maken dat ze weg kwamen uit het Berlijn na de nacht van de negende op de tiende november in 1938. Het Berlijn zoals het was zou nooit meer terug keren. Dat Berlijn dat zo mooi was, met z,n vele groen en z,n mooie Wannsee. Dit grote meer ergens in het westen van deze stad was geliefd in die tijd door z,n bewoners. Het had een sinds 1907 een strandbad dat na de eerste wereldoorlog in populariteit steeg.Dit strandbad Wannsee bood vertier aan de inwoners op de warme dagen. Reeds in 1927 had het Strandbad Wannsee meer dan 900.000 bezoekers getrokken. Ofschoon het verdeeld was in drie gebieden, aan de ene kant het mannenbad, in het midden het familiebad en aan de andere kant het vrouwenbad was het voor iedereen toegankelijk. Na die tiende novemberdag kwam daar een abrupt einde aan. De puinhopen van de ingegooide winkelruiten van joodse middenstanders en de verbrande boeken waren nog niet opgeruimd en het verbod werd al geproclameerd dat joden zich niet meer mochten vermaken in het Strandbad Wannsee. Het was het begin van een muur die tot de avond van de negende op de tiende november vier overeind stond in deze mooie stad. Met als enig doel mensen van elkaar te scheiden.
Op de twintigste januari in 1942, een koude dag die de Arieër ervan weerhield om te zonnen en te zwemmen in het meer werd er in een grote villa die zich daar bijna recht tegenover bevond, aan de andere kant van de oever, een vergadering gehouden. Daar werd, in dat grote huis dat gelegen was aan een laan met de toepasselijke naam Am Grossen Wannsee in een lommerrijke villawijk een besluit genomen dat z,n weerga niet kende. Het besluit om de joden in Europa en daarna in de rest van de wereld te vermoorden.
De muur is fysiek afgebroken, iedereen is weer welkom in deze stad. Ieder jaar weer wordt dit herdacht. Maar de muur is in vele geesten gebleven. Niet alleen in het Duitsland van 2009. Ook hier zijn er van die geesten die nog steeds muren willen bouwen om mensen van elkaar te scheiden. Noem je zulke geesten rechts-extremistisch dan moet je oppassen. Geesten die het recht op het vrije woord alleen voor hen zelf van toepassing vinden.
Conny Froboess zong als klein kind een lied over dat Bad Wannsee. Een lied dat we ook vertaald in het Nederlands zongen in die jaren.
Herman van Veen zong een ander lied waarvan de tekst geschreven was door Ischa Meijer, over de Amsterdamse Rivierenbuurt. Een buurt die van voor 1942 nooit meer dezelfde is gebleven.
Om Warchild te parafraseren: Je kunt de Muur uit hun stad halen maar hoe haal je die uit hun ziel?
Ik heb diep respect voor Herman. Een zeer gevoelig man.
Je hebt het mooi met woorden neer geschreven. Het lijkt er op dat sommige aspecten uit het verleden nog steeds op de loer liggen om toe te slaan.
Zo heb je meerdere muren, in ierland bijvoorbeeld is er een weet ff niet meer of het nu dublin is of die andere stad waar ik ff niet op de naam kan komen. De ene kant van de muur katholiek en de andere kant protestants. Niets geleerd daar ook van het verleden dus
We herdenken het verleden en vrezen voor de toekomst.
Muren werden afgebroken en nieuwe worden gebouwd.
Mooi gezegt, helaas is het keiharde waarheid.
De geschiedenis wordt nog steeds door teveel mensen ontkend of gebagatelliseerd, door mensen uit alle hoeken, windstreken, geloofsrichtingen en politieke kleuren —en hoe kan men iets leren uit iets dat men ontkent? Onmogelijk :-S
Over buurten die nooit meer dezelfde zijn geworden, dat geldt denkik ook voor Watergraafsmeer. Waar mensen woonden zoals graficus Jessurun de Mesquita (van wie als ik het me goed herinner ook veel werk is vernietigd.) Of op de Middenweg, waar vroeger een sjoel zat, waar nu Lowie Kopie op de gevel staat. Enz enz. Muren kunnen dan wel geslecht zijn, er zijn hele generaties verdwenen, een gat in de ziel van de mensheid, en de haat is er ondertussen nog steeds.
(Gezellige wereld!)
Heel toevallig waren we ten tijde van de herdenkingen in Berlijn. En ik moet toegeven Berlijn heeft me aangenaam verrast.. 😉
@Terrebel: Zo iets doen is heel moeilijk. Ook al zijn er nog zoveel manieren en methoden voor psycho-therapie, de wonden blijven achter. Men kan er slechts mee leren leven.
@Me: Ik ben het roerend met je eens.
@Redstar: Ik heb gewoon eens naar de geografie van Berlijn gekeken, gezocht naar de straten die het dichtst in de buurt kwamen van een vrolijk leven en de Shoa. Want het Berlijn was niet anders dan alle andere steden en dorpen in het Duitsland dat onder de bezielende leiding stond van een meneer uit Oostenrijk. En ik kwam er achter dat deze stad sinds 1938 tot aan 1989 een gruwelijke stad was, een stad waarin vrijheid slechts een woord was.
@Mannie: Zo,n denkbeeldige muur bestond/bestaat ook in Scotland. Maar die hebben ze zorgvuldig onder het tapijt gestopt.
@Renesmurf: Werden de muren maar afgebroken. Dat zou de mensheid meer sieren dan over de maan te kunnen lopen.
@Jolie: Om iets te ontkennen moet je voor al eerst kennis hebben over alles wat betrekking heeft op dat wat men wil ontkennen.
De perfekte manier om iets te ontkennen ligt in het laten vergaan van de informatie. Zoals het agentschap van het ministerie van Financieën dat bijna voor elkaar had met de archieven die bekend zouden worden als de LIRO archieven. Nog net op tijd ontdekt door krakers en de Groene Amsterdammer in dat ex-ministrieële pand aan de Herengracht.
@Henry: Berlijn was voor 1938 èèn van de belangrijkste Europese steden op het culturele gebied.
Mooi geschreven ^^
@Leibele, ja, daar heb je helemaal gelijk in, een krankzinnig verhaal, om te huilen, die LiRo-archieven: http://www.groene.nl/1997/49/Het_archief_dat_zoek_was