Vlak bij Artis in Amsterdam stond een theater dat men in de loop der jaren verschillende namen heeft gegeven. Het Artis Theater, De Hollandsche Schouwburg en de Joodse Schouwburg. Zo kende dit theater ook verschillende perioden in de tijd dat het als theater fungeerde. In die eerste periode traden er artiesten op van welke afkomst dan ook. Daar kwam een einde aan toen de Duitsers dit theater alleen nog maar toegankelijk wilde hebben voor joods publiek en joodse artiesten. Tot op het moment dat het voor diezelfde artiesten en het joodse publiek plots geen theater meer was. Nog nooit eerder was het er zo propvol. Lang verbleef men er in de meeste gevallen niet, treinen vervoerden het “publiek” naar het Drentse Hooghalen waar een kamp stond dat bekend werd als Westerbork. Het publiek mocht daar weer eventjes verblijven. Niet dat ze er zonder entertainment zaten, ook daar werd muziek en theater gemaakt. De reis was echter nog niet ten einde gekomen, van daar uit vertrokken er 19 treinen naar Sobibor en vele andere treinen naar Auschwitz en nog een aantal plaatsen. Vandaag werd er in die Hollandsche Schouwburg (dat nu de functie van museum en herinneringplek heeft) het jaarlijks terug kerende Jom Ha Shoa gehouden. Dit jaar heb ik er ineens een raar gevoel bij gekregen. Er is namelijk iets dubbels gebeurd. De waarnemend Burgemeester heeft er een toespraak gehouden, iets dat iedere Amsterdamse burgemeester nu eenmaal doet. De waarnemend Burgemeester, Lodewijk Asscher, kan er natuurlijk niets aan doen, de zonden van zijn vader en diens vaders kleven nu eenmaal niet op hem. Toch was een verwant familielid van hem ten tijde dat de Hollandsche Schouwburg de verzamelplek voor te deporteren joodse medeburgers was èèn van de drie voorzitters van de Joodschen Raad. Een raad die het voor de Moffen wat makkelijker maakte om een einde te maken aan het joodse leven in Nederland
Mijn vader heeft er samen met z,n broertjes, zus en ouders in gezeten, in de Hollandsche Schouwburg, en zijn op miraculeuze wijze terug gestuurd naar huis en hebben de trein gemist. De maker van het kunstwerk is van Zinivi Tolkatchev en het hangt in Yad Vashem. De muziek is mede gespeeld door een Duits-Joodse immigrant die ten tijde van de bezetting ook in de Hollandsche Schouwburg verbleef en er hoogst waarschijnlijk heeft opgetreden.